قشقرق در کودکان
چرا کودک شما قشقرق و لجبازی می‌کند؟
از لحاظ هیجانی قشقرق کودک مثل یک طوفان تابستانی است، خیلی سریع و شدید است . یک دقیقه شما و کودکتان در رستوران مشغول لذت از غذا خوردن هستید و دقیقه بعد او را می بینید که با تمام وجودش در حال جیغ و فریاد و غر زدن سر این است که چرا نی نوشابه اش کج شده است!! کودکان بین یک تا سه سالگی بسیار مستعد برای قشقرق به راه انداختن هستند.
۷ نکته برای کنترل کودک در هنگام قشقرق و لجبازی:
۱. در هنگام لجبازی کودک خونسردی خودتان را حفظ کنید.
ممکن است که قشقرق چهره زیبایی نداشته باشد خصوصاً وقتی با جیغ و داد و فریاد، کوبیدن به زمین و حتی حبس کردن نفس همراه باشد. ولی بدانید که حتی همین حبس کردن نفس در کودکی که دچار قشقرق شده است کاملاً طبیعی می باشد.
مواقعی که کودک تحت قشقرق است توانایی اینکه به نظر و دلیل شما گوش بدهد را ندارد و به صورت منفی تر به داد و تهدید شما پاسخ می دهد. مادرِ “براندون” یک کودک دو ساله می‌گوید : هر چقدر داد بزنم و به “براندون” بگویم قشقرق اش را تمام کند، او جیغ و داد و رفتارهای منفی اش را بیشتر می کند و در عوض کشف کرده ام که اگر آرام کنار او بنشینم و همراهش باشم اوضاع بهتر است. به صورت کلی کنار کودک ماندن در طول قشقرق، می تواند ایده خوبی باشد. از اتاق بیرون رفتن هنگام قشقرق کودک ممکن است احساس طردشدگی و یا رهاشدگی را در ایجاد کند .این طوفان هیجانی می تواند برای خود کودک ترسناک و نگران کننده باشد و اگر کودک احساس کنند شما در نزدیکی اش هستید برایش بهتر باشد. اگر حس کردید که خودتان به شدت عصبی و تحریک پذیر شده اید برخی متخصصان پیشنهاد می‌دهند که برای دقایقی به آرامی اتاق را ترک کنید و پس از آرام تر شدن کودک پیش او برگردید. شما با ایجاد آرامش و کنترل خود می توانید کودک را نیز آرام تر کنید. برخی متخصصان پیشنهاد می‌دهند در هنگام قشقرق اگر کودک زیاد دست و پا نمی زند و توانایی آن را دارید، او را بلند کنید و در آغوش تان نگه دارید تا آرامش بگیرد. اما عده دیگری از متخصصان می گویند این کار ممکن است باعث تقویت رفتار منفی کودک شود و بهتر است قشقرق او را تا زمانی که آرام نشده است نادیده بگیرید.
به هر حال شما نیاز دارید تا با آزمون و خطا متوجه شوید کدام روش در هنگام قشقرق کودک برای شما و کودکتان بهتر جواب می‌دهد و کلید موفقیت این است که ثابت و پابرجا از آن استفاده نمایید.
۲. به خاطر بسپارید شما یک بزرگسال هستید.
مهم نیست که چقدر قشقرق کودک طول بکشد ولی هرگز تسلیم خواسته‌های غیرمنطقی او نشوید، حتی اگر در یک جمع بودید نیز از ترس قضاوت دیگران تسلیم کودک نشوید. به یاد داشته باشید که سایر والدین نیز کم و بیش تجربه های این چنینی با کودکانشان داشته اند.
اگر تسلیم خواسته غیرمعقول کودک شوید نه تنها در آن شرایط بلکه در موقعیت‌های آینده نیز به او یاد داده اید با قشقرق و جیغ و داد به خواسته‌هایش برسد. علاوه بر این ،کودکِ در حال قشقرق خودش از اینکه خارج از کنترل شده است می ترسد و اگر احساس کند شما هم کنترلی بر اوضاع ندارید وضعیت برایش نگران کننده تر خواهد شد.
اگر در هنگام قشقرق آنقدر هیجاناتش آشفته شد که شروع به زدن اطرافیان یا پرتاب کردن وسایل و جیغ های بدون فاصله کرد، او را بغل کنید و به یک محیط ایمن ببرید .مثلا او را به اتاق خواب تان ببرید،حتما به او بگویید که چرا او را به آنجا برده اید( چون تو خاله سالی را زدی!) اجازه دهید که بداند تا زمانی که آرام شود شما کنارش هستید.
اگر در یک مکان عمومی بودید آماده باشید که با کودکتان تا زمانی که آرام تر شود آنجا را ترک کنید.
مادری شرح داد:” وقتی دخترم دو ساله بود با او به رستوران رفتیم که او یک اسپاگتی ساده می خواست ولی زمانی که گارسون اسپاگتی را آورد، دید که روی آن جعفری ریخته شده است و قشقرق اش شروع شد. با وجود اینکه می‌دانستم خیلی ناراحت شده ، از طرفی دوست نداشتم که گریه هایش مزاحم شام خوردن بقیه شود و بلافاصله او را تا زمانی که کاملاً آرام شد به بیرون بردم.”
۳. اگر قشقرق کودک خیلی شدید بود و روش‌های قبلی هم جواب نداده بود، بسته به شرایط کودک خیلی کم و به ندرت می توان از تایم اوت(time out) برایش استفاده کرد.
شاید این روش به کنترل احساساتش کمک کند در این روش کودک دو سال به بالا را به ازای هر سال سنش یک دقیقه در محیطی آرام و ایمن قرار دهید. او را تفهیم کنید و برایش توضیح دهید تا زمانی که آرام شود در آن مکان بماند و شما هم در دسترسش هستید. اجازه دهید کودک بداند که این یک تنبیه نیست و قصد شما کمک به او برای آرام کردن خود است. اگر کودک آنجا نماند، شما قاطع و آرام او را به محل اش برگردانید و در طول تایم اوت به او توجه نشان ندهید.
۴. بعد از تمام شدن قشقرق و طوفان خشمِ کودک، با او صحبت کنید.
با جمله ها و کلمات آسان و قابل فهم برایش تشریح کنید که چه اتفاقی افتاد و چه احساساتی داشت. شاید او نیز بتواند در مورد احساساتش صحبت کند. برای مثال می توانید این گونه توضیح دهید:” تو از اینکه غذایت آن مدلی که دوست داشتی نبود خیلی عصبانی شدی”. در ادامه می توانید به او بگویید:” خیلی متاسفم که نتوانستم تو را درک کنم. اما اکنون که تو آرام شده ای و جیغ و دادی نیست، می توانم بفهمم که تو چه چیزی می خواستی”
۵. به کودکتان بفهمانید که شما عاشق اش هستید.
در اولین فرصتی که کودک آرام است و می توانید در مورد قشقرق با او صحبت کنید، او را بغل کنید و به او بگویید که دوستش دارید و اجازه دهید تا متوجه شود که رفتارهای خوبی مثل آرام ماندن و صحبت با شما در مورد احساساتش، ارزشمند است و تشویق بگیرد.