بازی اول : کلمه،کلمه،کلمه
تحقیقات نشان می دهد : کودکان با شنیدن مکرر واژه ها زبان را یاد می گیرند. به همین دلیل هر چه زودتر با کودکتان شروع به حرف زدن کنید،بهتر است. عکس های توی کتاب ها و مجله ها سوژه خوبی برای صحبت کردن هستند.
نوع بازی :
* تصاویر آشنایی مثل عکس حیوانات،کودکان و غذاها را از مجله بچینید.
* همراه با کودکتان به عکس ها نگاه کنید و درباره هر کدام از آنها حرف بزنید.
* برای مثال به عکس گاو اشاره کنید و بگویید :” گاوه توی مزرعه اس. گاوه می گه ما ما.”
* حالا از کودکتان بپرسید گاو چه می گوید. اگرجوابی نداد، دوباره حرف هایتان را تکرار کنید.
* به عکس نوزادی اشاره کنید و بگویید” نی نی توی گهواره س. نی نی می گه اووه ، اووه.” بعد از کودکتان بخواهید صدای نوزاد را در بیاورد.
* درباره تصویری که کودکتان دارد به آن نگاه می کند حسابی حرف بزنید و بعد به سراغ عکس جدیدی بروید.
* بگذارید کودکتان یکی از عکس ها را انتخاب کند و درباره آن با شما حرف بزند یا داستان ساده کوتاهی در مورد یکی از عکس ها از خودش بسازد.
بازی دوم : آثار کلاسیک
تحقیقات نشان می دهد : جریان های مغزی مورد نیاز برای درک و حل مسایل ریاضی با گوش دادن به موسیقی کلاسیک تقویت می شود. بعلاوه گوش دادن به موسیقی،الگوهای ذاتی مغزی را که برای کارهای استدلالی پیچیده به کار می رود افزایش می دهد. شنیدن موسیقی همراه با انجام حرکت های موزون می تواند بسیار مفید باشد. چند نوع موسیقی تند و آهسته انتخاب کنید و برای کودکتان پخش کنید.
نوع بازی :
* همراه با موسیقی حرکت های موزون انجام دهید و کودکتان را هم تشویق کنید به شما ملحق شود.
* موسیقی های تندی مثل موسیقی ” پرواز زنبور” ( ریمسکی- کورساکف ) مناسب هستند چون می توانید وانمود کنید زنبوری هستید که دارید به سرعت دور اتاق می چرخید و وزوز می کنید.
* موسیقی های کلاسیکی که ملایم و آرام هستند کودکتان را آرام می کنند. بسیار خوب است که موقع خوابیدن کودک از این نوع موسیقی برایش پخش کنید.
* می توانید از این موسیقی های کلاسیک استفاده کنید :
- ” دانوب آبی” (اثر اشتراوس ): از آن نوع موسیقی هایی است که شما و کودکتان را به وجد می آورد.
- ” کارناوال حیوانات ” : آلات موسیقی در این اثر صدای حیوانات را تقلید می کنند.
- ” پیش درآمد ویلیام تل” ( اثر رسینی) : موسیقی شاد
- ” درخشش مهتاب ” ( اثر دبیوسی ) : اثری که مهتاب را توصیف می کند.
بازی سوم : بالا و پایین
تحقیقات نشان می دهد : آموزش مفاهیمی مانند بالا و پایین باعث افزایش اتصالاتی می شود که توانایی مغز را بالا می برند. این بازی هم به کودک کمک می کند مفاهیم مکانی را بهتر درک کند و هم مهارت های حرکتی کوچک او را تقویت می کند.
نوع بازی :
* با کودکتان روی زمین بنشینید.
* ۳ یا ۴ تا بلوک (از هر چیزی) بردارید و با آنها برجی بسازید.
* یکی از اسباب بازی هایش را بردارید و بالای برج بگذارید و بگویید : ” اسباب بازیت اون بالاست”.
* اسباب بازی را از بالای برج به پایین پرت کنید و بگویید: “اسباب بازیت این پایینه”.
* بازی را تکرار کنید و بگذارید کودکتان اسباب بازیش را بالای برج ببرد بعد پایین بیاورد یا برعکس.
بازی چهارم : آقا خرگوشه کجا قایم شده ؟
تحقیقات نشان می دهد : تک تک تجربه هایی که کودک از همان لحظه تولد پشت سر می گذارد،اتصالات عصبی را در مغز او به وجود می آورندکه باعث رشدش می شود. کودکان نوپا این بازی را خیلی دوست دارند.
نوع بازی :
* یکی از حیوانات عروسکی مورد علاقه کودکتان را بردارید.
* همین طور که کودکتان دارد به شما نگاه می کند،عروسک را در جایی پنهان کنید.
* جمله ای زیر را به کودکتان بگویید :
” آقا خرگوشه قایم شده؟ (یا هر حیوان عروسکی دیگر)
می دونی کجا قایم شده؟
با سه شماره پیداش می کنیم،
یک،دو ،سه! “
* به جایی که عروسک را پنهان کرده اید بروید و آن را بیرون آورید و بگویید: ” آقا خرگوشه اینجاس،هورا..”
* بازی را با پنهان کردن اسباب بازی های دیگر کودکتان ادامه بدهید. یادتان باشد که همیشه قبل از پیدا کردن اسباب بازی شعر بالا را برایش بخوانید.
* از کودکتان بخواهید یکی از اسباب بازی هایش را پنهان کند. بعد شعر را از نو برایش بخوانید و بگذارید آن را پیدا کند.
بازی پنجم : لحن های متفاوت
تحقیقات نشان می دهد : صحبت کردن و آواز خواندن با لحن های متفاوت شیوه مفیدی برای افزایش رشد زبانی کودک است.
نوع بازی :
* شعر ساده ای را برای کودکتان بخوانید.
* اول آن را با لحن معمولی بخوانید.
*حالا صدایتان را عوض کنید و کودکتان را هم تشویق کنید تا او هم لحنش را عوض کند.لحن های مختلفی را امتحان کنید. مثلا:
- صدای زیر
- صدای بم
- صدای نرم
- تودماغی(همین طور که دارید آواز می خوانید،بینی تان را بگیرید).
* این بازی به کودکتان کمک می کند الگوهای گفتاری را یاد بگیرد.
بازی ششم : بپر بالا ،بپر پایین!
تحقیقات نشان می دهد : کلمه هایی که کودک در سه سال اول زندگیش می شنود ،تاثیر زیادی روی دایره وازگان او در بزرگسالی دارد.
– کودکان عاشق شعرهایی هستند که با انجام حرکات بدنی همراه است. اگر کودکتان اسباب بازی یا عروسکی دارد که خیلی برایش عزیز است ، شعری درباره ان بسازید و برای او بخوانید.
نوع بازی :
* با خواندن شعر زیر و انجام حرکت های گفته شده مهارت های زبانی کودکتان را تقویت کنید :
” بپر بالا، بپر پایین،
( مثل خرگوش جست و خیز کنید )
بپر بالا ، بپر پایین ،
وایسا !
( سر جایتان بایستید .)
خسته شدم ، خسته شدم
( خمیازه بکشید )
روی زمین ولو شدم
(خودتان را روی زمین بیندازید ) “
* وقتی از جست و خیز کردن دست برداشتید، از کودکتان بپرسید چرا خرگوش کوچولو اینقدر خسته شده .
* در مورد چیزهایی حرف بزنید که ممکن است خرگوش موقع جست و خیز کردن آن ها را دیده باشد.
* درباره جاهایی صحبت کنید که ممکن است خرگوش رفته باشد، توی باغچه ، توی خیابون یا پشت بوته ها .
* کلمه ها را به کودکتان یاد بدهید. مطمین باشید قبل از اینکه خودتان هم متوجه شوید ، او شعری درباره خرگوش خواهد ساخت !
بازی هفتم : یه آدم خیلی مهم سراغ دارم !
تحقیقات نشان می دهد : کودکانی که در سال های ابتدایی زندگی در محیط مناسبی پرورش یابند،معمولا بهره هوشی بالاتری دارند و راحت تر با محیط مدرسه سازگار می شوند.
– این بازی مهارت های شنیداری کودکتان را تقویت می کند چون فرزندتان باید به شما گوش کند تا بداند چه کاری باید انجام دهد.
نوع بازی :
* با خواندن شعر زیر مهارت های شنیداری کودکتان را تقویت کنید :
” یه آدم خیلی مهم سراغ دارم.
می دونی کیه ؟ می دونی کیه؟
می چرخم و می چرخم
(بچرخید)
بهش اشاره می کنم.
می چرخم و می چرخم
بهش اشاره می کنم…
(به کودکتان اشاره کنید)! “
* از او بخواهید همین طور که شما دارید شعر می خوانید، او دور خودش بچرخد.
* شعر را تکرار کنید و حرکت را عوض کنید. مثلا به جای چرخیدن، بالا و پایین بپرید ، دست بزنید ادای پرواز کردن را درآورید یا کارهای مشابه انجام دهید.
* هر بار که حرکت جدیدی را انجام می دهید ، دوباره شعر را بخوانید و این بار از کودکتان بخواهید همان حرکت را انجام دهد.
بازی هشتم : موش و گربه
تحقیقات نشان می دهد : تمرین کردن باعث شکل گیری و تقویت آن دسته از پل های عصبی می شود که برای یادگیری مهارت های تحصیلی در زندگی فرد ضروری هستند.
– این بازی هم بسیار شادی بخش است و هم مهارت های حرکتی بزرگ کودک را تقویت می کند.
نوع بازی :
* به کودکتان بگویید که شما یک موش کوچولو هستید و او هم گربه ای است که قرار است دنبالتان بیاید و شما را بگیرد.
* به او بگویید : ” موش می گه : وای ، وای ” و ” گربه می گه : میو میو ،می خورمت.”
* چهار دست و پا روی زمین بنشینید و بگویید : ” اگه می تونی منو بگیر! ” بعد با سرعت شروع به حرکت کنید و کودکتان را تشویق کنید دنبال شما بیاید.
* چهار دست و پا پشت مبل ، زیر میز یا به اتاق های دیگر بروید.
* وقتی کودکتان بازی را یاد گرفت ، نقش تان را با هم عوض کنید. این بار شما گربه شوید و او موش.
بازی نهم : صدای جو جو
تحقیقات نشان می دهد : کودکتان را در معرض انواع مختلف محرک های حسی قرار دهید : رنگ ،موسیقی ، کلام ،صداهای طبیعی و ماشینی،بو ،مزه. با این کار مطمین می شوید کودکتان در بزرگسالی انعطاف پذیر ترین توانایی مغزی را برای یادگیری چیزهای مختلف خواهد داشت.
نوع بازی :
* کودکتان را از خانه بیرون ببرید.
* گوش کنید و ببینید آیا صدای پرنده ای می آید یا نه. وقتی صدای جیک جیک یا چهچهه پرنده ای را شنیدید، سعی کنید صدای آن پرنده را تقلید کنید. به کودکتان بگویید دارید ” صدای جو جو ” را از خودتان در می آورید.
* اگر به این کارتان ادامه بدهید ،کودکتان متوجه صدا می شود و سعی می کند ان را تقلید کند.
* صداهای جدیدی را اضافه کنید، مثلا صدای زوزه باد یا پارس سگ.
* دنبال صداهای دیگری در محیط اطرافتان بگردید. مثلا صدای اتومبیل، صدای موتورسیکلت و صدای قطار.
بازی دهم : زبان حیوانات
تحقیقات نشان می دهد : با گوش دادن،نگاه کردن و اظهار نظر کردن در مورد چیزهای مختلفی که کودکتان تجربه می کند،به فرزندتان نشان می دهید به او و کارهایش علاقه دارید و در ضمن باعث می شوید احساس کند افکار و گفتارش برای شما مهم است.
– کودکان عاشق تقلید صدای حیوانات هستند.این بازی آنها را با صدای حیوانات مختلف آشنا می کند.
نوع بازی :
* عکس سگی را به کودکتان نشان دهید.درباره صدایی که سگ از خودش در می آورد با او حرف بزنید.
* بعد عکس گربه ای را به او نشان دهید و درباره ی صدای آن حیوان با او حرف بزنید.
* حالا عکس یک ماهی را به او نشان دهید و به جای درآوردن صدا،به او نشان دهید که ماهی چطور دهانش را باز و بسته می کند.
جمله های زیر را به او بگویید:
” سگه چی می گه ؟
واق، واق.
گربه چی می گه؟
میو،میو.
ولی ماهیه
فقط می گه ( دهانتان را مثل ماهی باز و بسته کنید).”
*دفعه بعد که خواستید بازی را دوباره تکرار کنید،با نام حیوانی شروع کنید که کودکتان تا حالا دیگر با آن آشنا شده است. بعد حیوان جدیدی را با صدایش به او معرفی کنید. قبل از خواندن شعر می توانید ابتدا به اتفاق کودکتان به عکس ها نگاه کنید.
* همیشه بازی تان را با ماهی تمام کنید. وقتی پایان بازی برای کودکتان آشنا باشد، باعث می شود او احساس امنیت و آرامش خاطر کند.
منبع : کتاب بازی معجزه می کند