رفتارها (نوپا)

۱٫ آیا این طبیعی است که کودکم رفتارهای پس رونده داشته باشد؟

بله ، این کاملا عادی است که کودکان گاهی اوقات رفتارهای پس رونده داشته باشند. دنیای کودک به سرعت در حال پیشرفت است و این خیلی طبیعی است که گاهی اوقات برای ایجاد احساس امنیت در خود به عقب برگردد. مثلا اگر یک برادر یا خواهر جدید به جمع خانواده اضافه شده باشد، کودک اول ممکن است دوباره بخواهد مثل یک نوزاد رفتار کند. از شما درخواست پستونک داشته باشد یا بخواهد از سینه شیر بنوشد. اما برخی از رفتارهای پس رونده به خصوص در مورد مهارتهای حرکتی کودک نیاز به بررسی بیشتری دارد. کاهش ناگهانی در مهارتهای اجتماعی نیز می تواند نشانه ای از مشکل جدی تر باشد. نشانه خطر دیگر از دست دادن قابل توجه مهارت های کلامی در کودک است. مثلا کودکی که جملاتی با دو یا سه کلمه می ساخت ولی حالا به ندرت صحبت می کند. این نوع تغییرات می تواند نشان دهنده مشکلات جدی تری باشد که حتما باید توسط دکتر کودک بررسی شوند. اما در مورد پسرفت های طبیعی کودک، بهترین پاسخ از جانب شما حفظ خونسردی و حمایتگر بودن است. آگاه باشید زمانیکه کودک احساس امنیتش را دوباره به دست آورد، به سطح طبیعی رفتارهایش بازمی گردد. اما اگر رفتار کودک شما غیرقابل پذیرش است و نمی خواهید به کارش ادامه دهد، خیلی آرام به او کمک کنید تغییر مسیر بدهد. مثلا به جای شیر خوردن از سینه ، لیوان زیبا و جدیدی برایش تهیه کنید و وقت گذرانی با کودک را بیشتر کنید.

.

۲٫ آیا این طبیعی است که کودکم هر شب قصه تکراری می خواهد؟

بله. این کاملا طبیعی است. کودکان از طریق تکرار مداوم در حال یادگیری های مختلف هستند از جمله یادگیری زبان. هر تجربه جدید برای کودک باعث ایجاد یک ارتباط بین سلول های عصبی مغز خواهد شد. و در اثر تکرار این تجربیات، ارتباطات بین سلولهای مغز بیشتر و بیشتر شده و یادگیری قوی تری به همراه خواهد آورد. در حالیکه خواندن قصه تکراری برای شما کاری بس خسته کننده است، اما برای کودک بسیار جالب است. چرا که کودک در حال گوش دادن به تلفظ کلمات و زیر و بمی صداها می باشد و لغات قصه را در ذهنش پیش بینی می کند. تکرار برای کودک به معنی آرامش است، در خواست قصه تکراری برای کودک مثل درخواست برای عروسک همیشگی اش، درخواست برای نشستن روی صندلی راحتیش و مسایلی از این دست است. این نوع تکرار و قابل پیش بینی بودن به کودک احساس امنیت و ایمنی در جهان را می دهد. برای اینکه خواندن قصه های تکراری برای شما نیز جالب تر شود از کودک انتهای هر ماجرای قصه را سوال کنید ، در مورد عکس های کتاب از او پرسش کنید: ” چرا خرگوش کوچولو ناراحته؟ ” ، ” در صفحه ی بعد چه حیوانی خواهد آمد؟ ” و … . در آخر به این موضوع فکر کنید که داشتن یک کتاب آشنا و صمیمی هم در مهارتهای زبانی به کودک کمک می کند و هم در خواب بهتر.

.

۳٫ آیا این طبیعی است که کودکم خجالتی است؟

بله. خجالتی بودن در این سن کاملا طبیعی است. کودکان در این سن به دو دلیل عمده خجالت می کشند: اول اینکه ممکن است کودکتان خلق و خویی درونگراتر داشته باشد به اصطلاح “دیرجوش تر” باشد. آیا کودکتان همیشه آرام بوده است؟ در فعالیت های گروهی یا برخورد با غریبه ها محتاط تر عمل کرده است؟ اینها نشان می دهد که او فقط نیاز به زمان بیشتری برای کنار آمدن با موقعیت های جدید دارد. اما اگر کودکتان قبلا اجتماعی تر بوده است و اخیر احساس می کنید بیشتر خجالت می کشد و حتی چسبندگی اش به شما بیشتر شده است، ممکن است نشان دهنده اضطراب جدایی در او باشد. اوج اضطراب جدایی در کودکان بین ۱۰ تا ۱۸ ماهگی می باشد و به تدریج تا پایان دو سالگی کاهش می یابد. دلیل خجالت هر چه باشد شما باید از کودکتان حمایت کنید و در گروه ها و مهمانی ها او را برای ارتباط گرفتن با دیگران تحت فشار قرار ندهید و به او اجازه دهید با سرعت خودش گام بردارد.

.

۴٫ آیا این طبیعی است که کودکم همه چیز را دسته بندی و طبقه بندی می کند؟

کودکان این سن و سال (۱۲ تا ۲۴ ماهگی) ممکن است اشیا را انباشته، مرتب و یا گروه بندی کنند. توجه به شباهت ها و تفاوت های اجسام و گروه بندی آنها یکی از جنبه های رشد شناختی در کودکان می باشد، که از این طریق شناخت خود را نسبت به دنیا رشد می دهند. به یاد داشته باشید که کودک ابتدا باید با دستانش وسایل را گروه بندی و دسته بندی کند تا بعد از آن این کار را به صورت ذهنی یاد بگیرد. اگر شما با دقت به کودکتان بنگرید شاید متوجه شوید که او گاهی اسباب بازی هایش را براساس شباهت هایشان در دسته های مختلفی قرار می دهد، مثلا عروسک های باربی یک طرف، عروسک های حیوانی در طرف دیگر. این موضوع نشان دهنده وسواس در این سن و سال نیست، چرا که اختلال OCD  یا اختلال وسواسی- جبری یک بیماری ناتوان کننده است که کودک به صورت اجباری کارهایی را انجام می دهد نه در جهت شناخت دنیای اطرافش بلکه به دنبال اضطراب ها و پریشانیش. در این اختلال کودک ممکن است ساعتها در حمام و یا دستشویی مشغول شست و شوی وسواسی خودش باشد. یا برای ترک خانه نیاز به انجام تشریفات اضافی اجباری داشته باشد. و معمولا این وسواس های فکری و عملی در تعاملات اجتماعی کودک و انجام طبیعی کارهایش خلل ایجاد می کند. در ضمن وسواس در کودکان معمولا همراه با سایر مشکلاتی نظیر افسردگی، اختلالات خواب و … می باشد. در آخر به یاد داشته باشید که وسواس در این سن بین کودکان بسیار نادر است.

.

۵٫ آیا این طبیعی است که کودکم تمایل به تقلید از سوال به جای پاسخ به آن را دارد؟

بله ، کودکان بین ۱۲ تا ۲۴ ماهه به صورت پی در پی هر آنچه را که شما می گویید طوطی وار تکرار می کنند. وقتی کودک به دو سالگی می رسد، شروع به درک ماهیت پرسش و پاسخ و جواب دادن به سوالات می کند. برای مثال وقتی از کودکتان می پرسید  ماشینش کجاست  او احتمالا پاسخ می دهد : ” آنجا ” و یا ” در اتاقم “. اما اگر تا ۳۰ ماهگی کودک دایما پرسش شما را تکرار می کند و سعی در پاسخ ندارد، باید بررسی دقیق تری در مورد رشد کودک صورت گیرد. این نوع صحبت کردن “اکولالیا ” نام دارد و می تواند از نشانه های اولیه ی بیماری اتیسم باشد. بسیاری از کودکان اتیستیک تا ۱۸ ماهگی گفتاری طبیعی دارند اما پس از آن به نظر می رسد ناگهان سیری نزولی در گفتار و پاسخ دادن به والدینشان پیدا می کنند. این کودکان معمولا در فهم گفتار دچار مشکل هستند و عبارات و پرسش ها را بی معنا تکرار می کنند. برخی از نشانه های اتیسم شامل این موارد است : ۱٫ نسبت به صداهای بلند حساسیت زیادی دارند و دست خود را روی گوش هایشان می گذارند ۲٫به زمینه های خاصی علاقمند هستند مثلا حرکات چرخشی  ۳٫به نظر می رسد نسبت به اعمال و رفتار دیگران بسیار بی تفاوت هستند. ۴٫با اینکه از نظر شنوایی مشکلی ندارند اما گاهی اوقات به نظر می رسد نمی شنوند.

.

۶٫ آیا این طبیعی است که کودکم چرت بین روز نداشته باشد؟

بله، حدود سن یک سالگی از آنجایی که کودک مهارتهای زبانی و فیزیکی رو به رشدی را تجربه می کند، کمتر تمایل به آرام ماندن دارد و بسیار فعال است. همچنین بین سنین یک تا دو سال ، بسیاری از کودکان فقط تمایل به یک چرت در بین روز دارند. و نیز اگر کودک بین ۱۳ تا ۱۴ ساعت خواب در طول شب دارد، به نظر می رسد دیگر نیازی برای چرت های روزانه نداشته باشد. در کل اگر کودک به نظر شاد و خوش خلق و فعال می رسد و مشکل خاصی در طول روز ندارد می توان گفت برنامه خوابش مناسب است.

.

۷٫ آیا این طبیعی است که کودکم به سختی غذا می خورد؟

قطعا بله . کودکان دامنه ی توجه کوتاهی دارند که به راحتی حواسشان پرت می شود و نیز تغییرات خلقی زیادی دارند که این دو دست به دست هم می دهند تا کودکان بدغذایی برای ما بسازند. اما مادامی که کودکان وزن گیری مناسبی دارند جای نگرانی نیست. غذاهای مغذی ای در وعده های منظم برای کودک آماده کنید و به او اجازه دهید که هرچقدر تمایل دارد بخورد. شاید به نظر برسد که او چیز زیادی نمی خورد ولی صبر کنید احتمالا در روزهای آینده وعده هایی بهتر می خورد و تعادلی در رژیم غذاییش ایجاد می شود. گاهی اوقات به نظر می رسد که برای هفته ها کودک فقط یک یا دو نوع غذا را می خورد، نگران نشوید به زودی تغییراتی در عادات غذاییش ایجاد می شود. شاید لازم باشد برای معرفی یک غذای جدید به او ده بار در روزهای مختلف امتحان کنید تا بالاخره تصمیم به خوردن آن غذا بگیرد. برای اطمینان از اینکه کودک مواد مغذی و کالری های لازم را دریافت می کند، می توانید غذاها را با هم مخلوط کنید مثلا لابه لای ماکارونی اش تکه های کلم بروکلی بریزید. از دادن میان وعده های ناسالمی مثل چیپس و شیرینی که کودک با آن شکمش را پر کند اجتناب کنید چراکه اشتهایش برای خوردن غذاهای سالم را کم می کند. برای کودکان نوپا غذا هم جنبه تغذیه دارد و هم راهی برای کشف و شناخت این دنیا. پس به کودک اجازه دهید با غذایش بازی کند، غذایش را به شکل و شمایل بامزه دربیاورید و نیز در مراحل آماده سازی غذا به کودک اجازه همراهی دهید. اگرچه نگفتن جمله ” فقط کمی بیشتر…” مشکل است ولی حتما باید در گفتن چنین جملاتی مقاومت کنید چرا که کودک به دنبال کسب استقلال است و برای مخالفت با شما دهانش را می بندد و نمی خورد و از اینجا بدغذایی در او شکل می گیرد.

.

۸٫ آیا این طبیعی است که کودکم نوک پایی راه می رود؟

اگر کودک دایما اینگونه راه نمی رود و فقط گاهی اوقات به این شکل حرکت می کند، به نظر می رسد در این سن طبیعی باشد. کودکانی که به تازگی به راه افتاده اند ممکن است برخی اوقات روی انگشتان پایشان راه بروند. برخی کودکان نیز به حالت بازی و سرگرمی اینگونه حرکت می کنند. اما اگر متوجه شدید که کودکتان دایما روی نوک پا راه می رود با پزشکش مشورتی داشته باشید. گاهی برخی اشکالات فیزیکی و یا حتی برخی اختلالات رشدی می تواند علت اینگونه راه رفتن کودک باشند.

.

۹٫ آیا این طبیعی است که کودکم برای پرتاب کردن توپش فقط از یک دست استفاده می کند؟

در اغلب موارد بله. کودکان معمولا بین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی شواهدی از ترجیح استفاده از یک دستشان را نشان می دهند. خصوصا در زمان غذا خوردن مثلا فقط قاشق را با دست راست می گیرند. اما ممکن است برتری طلبی یک دست تا ۳ یا ۴ سالگی و حتی در مواردی تا ۵ الی ۶ سالگی نیز به طول انجامد. یعنی کودک تا این سنین به صورت مساوی از هر دو دستش استفاده کند. با این حال گاهی اوقات ممکن است متوجه شوید اولویت کودک برای استفاده از یک دست یا یک پا با بی میلی و یا ناتوانی در استفاده از دست و پای مخالف همراه باشد. در این موارد باید با پزشک کودک مشورت شود چرا که می تواند نشان دهنده بدکارکردی و یا حتی نوعی فلج در اندام کودک باشد.

 

.

دوستان تجارب خود در زمینه مسایل بالا را با سایر والدین در اینجا به اشتراک بگذارید…

منبع : سایت کودک فردا www.koodakefarda.ir

۱۰ comments

  • سلام دختری ۱۶ ماهه دارم خیلی زرنگ و پر انرژی ولی هر چه اسمش صدا میزنم اهمیت نمیده یکم بی توجهی میکنه ارتباط چشمیش خوبه رشدش هم عالیه خیلی نگرانم تو رو خدا راهنماییم کنید در ضمن از نظر شنوایی هم مشکلی نداره

  • سلام پسرم نوزده ماهشه،خیلی ب من وابسته است،گاهی حتی نمیتونم کارهای شخصی خودم رو انجام بدم،مثلن موقع نماز خوندن من،خیلی گریه میکنه و اعصاب من رو خورد میکنه،همینطور غذا خوردنش هم با زوره،من باید اهنگ یا فیلم بزارم و وقتی ک حواسش پرت میشه بهش غذا بدم

    • در پاسخ به شبنم
      با سلام
      کودکان در این سن و سال وابستگی طبیعی به مراقبشان دارند که نیاز است تکنیکهای رفتاری مناسب در این مواقع را آموزش ببینید.و نیز غذا دادن با فیلم روش غلطی است…

  • با سلام
    پسر ۲۳ ماهه ای دارم ک بعضی وقتا کلمه هایی گفته ولی خب بعدش انگار یادش رفته ویا نمیخواد دیگه ب کار ببره و الان تقریبا هیچی نمیگه فقط بعضی وقتا تند تند با اب و تاب ی چیزایی میگه ک معنی ندارن فقط خودش میگه و میخنده،اگه چیزی ازم بخواد با ادا و نق ازم میخواد حتی حاضر نیست ک آب بگه با اینکه پارسال آبه میگفت.چند روزه ک باهاش تصویری حیوانات و صداهاشون رو باهاش کار میکنم ولی متاسفانه وقتی ازش سوال میکنم جوابی نمیده انگار اصلا متوجه سوالم نمیشه.
    گاهی باهاش توپ بازی میکنم وبهش میگم برو توپ رو بیار ب من بده انجام میده ولی مثلا فرداش بهش میگم برو توپ رو بیار انگار لج میکنه و نمیخواد ب حرفم گوش کنه حتی بعضی وقتا خیلی اصرار میکنم عصبی میشه
    بنظرتون من باید چیکار کنم
    ممنون

  • باسلام و خسته نباشید پسرم ۲۲ ماهه خیلی شلوغه و دست بزن داره هرکسی رو با سیلی میزنه هر چقدر هم بهش میگم توجه نمیکنه چکارکنم؟

    • در پاسخ به هانیه
      با سلام
      کودکان زیر سه سال معمولا رفتارهایی مثل زدن و پرتاب کردن را دارند و اگر نوع جلوگیری ما از این رفتار با هیجان و توجه بیش از حد باشد, رفتار خشونتیشان بیشتر خواهد شد، تکنیکهای مختلفی برای جلوگیری از این دسته رفتارها وجود دارد که با توجه به شرایط و خلق کودک توسط مشاور پیشنهاد خواهد شد…

پاسخی دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


هفت − 1 =

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>