بازی اول : تکرار کردن
تحقیقات نشان می دهد : کودکان با شنیدن مکرر کلمات زبان را یاد می گیرند. صحبت کردن مهارتی بسیار حیاتی است چون مهمترین شیوه ی برقراری ارتباط است.
– با کودک دو ساله تان شروع به بازی کنید و برایش آواز بخوانید و آخرین کلمه هر جمله را سه بار برایش تکرار کنید.
نوع بازی :
* می توانید جمله ای زیر را بگویید:” تو بستنی دوست داری،دوست داری،دوست؟ ”
موهاتو شونه کنم،شونه کنم، شونه؟
بیا با عروسک هات بازی کنیم،بازی کنیم،بازی”
* عبارت آخر را سه بار تکرار کنید،بار اول،آن را با تاکید بسیاری بگویید.
* کودکتان را تشویق کنید او هم جمله هایی از خودش بگوید و آنها را تکرار کند.
بازی دوم : موش بازی
تحقیقات نشان می دهد : اگر کودک در محیطی بزرگ شود که محرک های گوناگونی برای تقویت مهارت های مختلف او وجود داشته باشد ، تعداد اتصالاتی که در مغزش شکل می گیرد افزایش می یابد.
– بازی هایی که با انگشتان دست انجام می شوند، روش های جالبی برای تقویت زبان و مهارت های حرکتی کوچک کودک هستند.
نوع بازی :
* دست هایتان را پشت سرتان پنهان کنید. بعد شعر زیر را بخوانید و حرکت های گفته شده را انجام دهید:
پنج تا موش کوچولو،واسه بازی اومدند بیرون(دست هایتان را در مقابلتان بگیرید)
اونا می گشتند دنبال پنیر واسه ی خودشون
(وانمود کنید دارید غذا در دهانتان می گذارید)
یکهو یک پیشی تپل،پرید بیرون،اومد جلوشون
(دست هایتان را به شکل پنجه گربه درآورید)
چهارتا موش کوچولو،برگشتند توی سوراخ خیلی زود.”
* شعر را تکرار کنید و هر بار تعداد موش هایی را که به سوراخ برمی گردند کم کنید.
* وقتی رسیدید به یک موش کوچولو و گفتید:” یکهو یک پیشی تپل،پرید بیرون،اومد جلوش” ،لحظه ای مکث کنید و بعد سریع بگویید:” موش در رفت.خوب،چطور بود؟”
* بازی را تکرار کنید و این بار از کودکتان بخواهید همراه با شما حرکت ها را انجام دهد.
بازی سوم : قدم به قدم
تحقیقات نشان می دهد : کودک مهارت های حرکتی بزرگ، مهارت های حرکتی کوچک،مهارت های فکری… و خلاصه همه چیز را از طریق بازی یاد می گیرد.وقتی کودکان چیزی را یاد می گیرند، بی نهایت خوشحال می شوند.هدف از بازی کردن با بچه ها هم همین است: اینکه چیزهای مختلفی را امتحان کنند تا بفهمند هر چیزی به چه دردی می خورد.
_ این بازی کمک می کند ماهیچه های بزرگ کودک و هماهنگی بین اعضای بدن او تقویت شود.
نوع بازی:
* دست کودکتان را در دست بگیرید و همین طور که دارید شعر زیر را برایش می خوانید با او راه بروید:
” قدم به قدم، قدم به قدم،
قدم به قدم،وایسا !”
* وقتی به کلمه ” وایسا ” رسیدید، بایستید.
* حالا به جای راه رفتن،لی لی کنید.
” لی لی لی ،لی لی لی، لی لی.
لی لی لی ، لی لی لی، وایسا!”
* دوباره با گفتن کلمه ” وایسا” بایستید.
* مدام حرکت ها را عوض کنید ولی فراموش نکنید به کلمه ” وایسا” که رسیدید ، سر جایتان بایستید.
* طولی نمی کشد که کودکتان دقیقا می فهمد کی باید بایستد.
* این حرکت ها را هم می توانید انجام بدهید: بالا و پایین پریدن،شنا کردن، چرخیدن، دویدن و رژه رفتن.
بازی چهارم : تو هم می تونی این کار رو بکنی؟
تحقیقات نشان می دهد : مغز در هیچ مرحله ای از زندگی به اندازه ی این دوران با چنین سهولتی این همه کار را یاد نمی گیرد.
– این بازی هم قدرت فکر کردن و ارتباط برقرار کردن کودکتان را تقویت می کند و هم قدرت تخیل او را.
نوع بازی :
* وانمود کنید دارید از یک شی خیالی استفاده می کنید. برای کودکتان توصیف کنید چه کاری دارید انجام می دهید.
مثلا وانمود کنید دارید شیر می خورید.
* به او بگویید : ” دارم شیر می خورم.”
* از کودکتان بپرسید : ” تو هم می توانی این کار را بکنی؟”
* در ادامه، حرکت های ساده دیگری را که کودکتان با آنها آشناست انجام بدهید مثلا وانمود کنید دارید :
- توپی پرتاب می کنید.
- دندان هایتان را مسواک می زنید.
- صورتتان را می شویید.
- موهایتان را شانه می کنید.
* بعد از انجام هر کدام از این کارها خیالی از کودکتان بپرسید: ” تو هم می توانی این کار رو بکنی؟”
بازی پنجم : بو کردن
تحقیقات نشان می دهند : مغز انسان به طرز منحصر به فردی طوری ساخته شده که بتواند از تجربه های گرم و محبت آمیز و از آموزش های مناسبی که در سال های ابتدایی زندگی می بینند نهایت بهره را ببرد.
– بازی کردن با میوه ها و گل ها به شیوه زیر باعث تقویت مهارت های حسی کودکتان می شود.
* سه تا چیز مختلف را که بوهای متفاوتی دارند انتخاب کنید. بهتر است با غذاها و گل ها شروع کنید. مثلا بوی پرتقال،بوی ترشی و بوی گل یاس بوهای جالبی هستند.
* به کودکتان بگویید بیایید هر دو وانمود کنید دو تا خرس هستید که دارید در جنگل می گردید.
* به او بگویید : ” خرس کوچولو، یه بوهای خوبی میاد.”
* وانمود کنید دارید پرتقال را از روی درختی می چینید. بعد پوستش را بکنید و بگذارید کودکتان آن را بو کند.
* این بازی را با دو تا چیز دیگری که انتخاب کردید ادامه بدهید.
* به کودکتان بگویید :” خرس کوچولو، بیا بنشینیم روی چمن ها و دوباره اینها رو بو کنیم.”
* در آخر به کوچولویتان بگویید : ” می خواهی یکی از این چیزهایی رو که بو کردیم بچشی؟”
* وقتی “چشیدن” را هم به بازیتان اضافه کنید،باعث می شوید او با یک تجربه حسی دیگر هم آشنا شود.
بازی ششم : جای خالی را پر کن !
تحقیقات نشان می دهد : صحبت کردن با کودکان بهترین شیوه برای تقویت مهارت های زبانی آنهاست.
– کودکان دو ساله زبان را خیلی سریع یاد می گیرند. این بازی روشی بسیار عالی برای تقویت مهارت های زبانی کودک و نیز قدرت تخیل او است.
نوع بازی :
برای تقویت زبان کودک می توانید بازی زیر را انجام دهید :
* داستانی بسازید که اسم کودکتان هم در آن باشد. هر بار که به اسم او رسیدید،بگذارید او اسمش را به زبان بیاورد.
* برای مثال بگویید :
” یکی بود،یکی نبود، یه دختر کوچولویی بود که اسمش….(اسم کودکتان) بود. این دختر کوچولو که اسمش….(بگذارید کودکتان بگوید) بود رفت تو آشپزخونه تا ناهارش را بخوره.”
* ماجراهای دیگری را به داستان اضافه کنید تا کودکتان تشویق شود کلمه های بیشتری را بگوید. مثلا :
” …….. (اسم کودکتان) در کابینت را باز کرد و یه کم …… برداشت.”
* شما می توانید داستانی ساده یا پیچیده، کوتاه یا بلند بسازید. این مسیله بستگی به کودکتان دارد.
بازی هفتم : خانه سازی
تحقیقات نشان می دهد : مغز یک کودک دو ساله دو برابر مغز یک دانشجو فعال است.
– برای اینکه این بازی را برای کودکتان مهیج تر کنید، حیوانات یا آدمک های پلاستیکی را در اختیارش بگذارید تا انها را در خانه هایی که می سازد بگذارد.
* با کودکتان روی زمین بنشینید و تعداد زیادی بلوک خانه سازی را در اختیارش بگذارید.
* با سه یا چهار تا از بلوک ها یک خانه ساده بسازید.
* اگر کودکتان به تنهایی شروع به ساختن خانه ای نکرد، او را تشویق کنید تا از شما تقلید کند و چیزی بسازد.
* اگر کودکتان خواست خانه های پیچیده تری بسازد مانعش نشوید و او را آزاد بگذارید.
بازی هشتم : پیدا کردن سنگ
– این بازی مفرح کودک شما را با طبیعت آشنا می کند. اگر کودکتان هنوز اشیا را در دهانش می کند، دقت کنید سنگ هایی را انتخاب کنید که خطر خفگی برای او نداشته باشند.
* در یک روز خوب و آفتابی به همراه کودکتان برای سنگ جمع کردن از خونه بیرون بروید.
* برای او توضیح دهید که می خواهید چکار کنید و جعبه ای را هم برای گذاشتن سنگ ها در ان با خودتان ببرید.
* به کودکتان بگویید دنبال سنگ خاصی هستید. برای مثال : ” بیا یه سنگ کوچولو پیدا کنیم.” یا ” بیا یه سنگ صاف پیدا کنیم. “
* می توانید به دنبال سنگ های گوناگونی بگردید: بزرگ، کوچک، صاف،ناهموار،سفید ،قهوه ای و غیره.
* وقتی کارتان تمام شد ، سنگ ها را به خانه بیاورید و انها را بشویید.
* به همراه کودکتان با دقت به سنگ ها نگاه کنید و راجع به منشا انها حرف بزنید.
* بگذارید کودکتان سنگ ها را از هم سوا کند.
بازی نهم : چرخ های اتوبوس
تحقیقات نشان می دهد : موسیقی رشد مغز را بهینه می کند،قدرت منطق و استدلال کودک را بالا می برد و ارتباط او و والدینش را بیشتر می کند.
* شعر زیر را با آهنگ برای کودکتان بخوانید :
” چرخ های اتوبوس می چرخند و می چرخند (دست هایتان را مشت کنید و روی هم بغلتانید) ،
می چرخند و می چرخند، می چرخند و می چرخند (به حرکت مشت هایتان ادامه بدهید.)
چرخ های اتوبوس می چرخند و می چرخند
توی خیابون های شهر می گردند و می گردند.”
* بازی را با خواندن شعرهای دیگری ادامه دهید :
” درهای اتوبوس باز می شن ،بسته می شن (از دست ها استفاده کنید)
بوق های اتوبوس صدا می دهند، بوق، بوق (وانمود کنید دارید بوق می زنید)
بچه ها تو اتوبوس می پرند بالا می پرند پایین” (بالا و پایین بپرید)
* و این شعر محبوب :
” نی نی کوچولو،توی اتوبوس،
می کنه گریه ،اوو ،اوو ،او ” (وانمود کنید دارید گریه می کنید)
* می توانید شعرهای دیگری هم بخوانید. مثلا :
” بره ها / گاوها / گربه ها/ توی اتوبوس می گن بع بع …./ ماما…/ میومیو…”
بازی دهم : گنجشکک من
– در حین خواندن این شعر کودکتان را محکم در آغوش بگیرید. با این کار احساس امنیت را در او تقویت می کنید.
* شعر زیر را برای کودکتان بخوانید و کارهای گفته شده را انجام دهید :
” اینجا یه لونه است، یه لونه گرم
توی این لونه،گنجشکک من
قایم می شه، قایم می شه.
( دست هایتان را محکم دور کودکتان بیندازید و او را محکم در آغوش بگیرید).
اینجا یه لونه استف
مخفی و راحت.
گنجشکک من ، توی این لونه
بازی می کنه،آواز می خونه.
(یکی از اسباب بازی هایش را به او بدهید.)
اینجا یه لونه است،
دنج و گرم و نرم.
گنجشکک من توی این لونه،
لالا می کنه،لالا می کنه. “
(کودکتان را به ارامی تکان دهید و وانمود به خوابیدن کنید.)
منبع : کتاب بازی معجزه می کند